جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 189)

پاچه وَرمالیدِه

به اشخاصی که پررو و پر مدعا باشند گفته می شود .

پودِ تَرْ تو کارِشْ بافْ

پود تر توی کارش ( پارچه اش ) بافت .

یعنی در کار او اخلال کرد .

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

 

پول دادِنُ زردآلو خِریدَ خُونِه خا نِمی خادْ

پول دادن و زرد آلو خریدن خانه خواه1 نمی خواهد .

در این مورد است که : به هنگامی که شخص در معامله حاضر است پول جنس را بدهد نیازی به آشنایی و دوستی فروشنده نیست.

1- خانه خواه : ...

پِی خِرِ مُرْدِه می گَرْدَ تا نَعْلِشُ بِکِنَ

دنبال خر مرده می گردد تا نعلش را بکند .

درباره کسی می گویند که به دنبال مال مفت می رود . جنبه تحقیری دارد .

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ ...

پِیْنْ به آخور ِ کِسی نِکَرْدَ

پِهِنْ به آخور کسی نکردن . پین = پهِنْ

توجه و اعتنا به کسی نکردن ( جنبه تحقیری دارد )

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

پیش از کَلِّه نِمَکْ نمی سابَنْ

پیش از کلّه نمک نمی سایند .

در مورد کسی می گویند که قبل از پیش آمدن کاری ، بیخود ناراحت آن می شود و به فکر چاره برمی آید . برای تسلی خاطر او این ضرب المثل را ...

پیشِشْ دوُغُ دوشابْ یکی یَ

پیش او دوغ و دوشاب یکی است .

در مورد کسی می گویند که خوب و بد را نتواند از هم تمیز دهد .

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات ...

چاقو دَسِّه خودِشو نمی بِرَّ

چاقو دسته خودش را نمی برد.
در مورد این که خویش به خویش زیان نمی رساند می گویند.

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

چه دویَ که به سه نِرِسه ؟

چه دویی است که به سه نرسد ؟

معمولاً وقتی دو اتفاق پشت سر هم بیفتد از این ضرب المثل استفاده می کنند و منظورشان این است که منتظر سومین اتفاق هستند !

چوب بِ پالو می زِنَ کِ خَرْ خِبَردارْ شَ

چوب به پالان می زند که خر خبردار شود.
برابر با این ضرب المثل است که می گویند: به در می گویند که دیوار بشنود.

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن ...

چُس به نفس زدن

حرف بیهوده زدن و دستور بی خود دادن.

(اِنْقِذِ چُس بِ نِفَس نِزَ : این قدر چس به نفس نزن)
منظور: این همه بیهوده مگو یا دستور بی جا مده.

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف ...

چِراغی که به خوُنِه رِواسْ به مَسْجِد حَروُمَ

چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است.
این ضرب المثل در موقعی گفته می شود که دو نفر به چیزی احتیاج داشته باشند احتیاج اولی زیادتر و واجب تر از شخص دوم باشد.

(برگرفته از ...

چِل سال پَرپاوْ خروس نِداش صُبْ نِشدُ؟

چهل سال پرپاوان (فَرفِهان) خروس نداشت صبح نشد؟
فرفهان: نام محلی در قمصر کاشان.
این ضرب المثل در موردی گفته می شود که وجود چیزی غیر ضروری باشد.

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ...

چیلِه زیر دُمِبش می چینَ

چیله زیر دم کسی چیدن .

منظور تحریک کردن شخصی برای ایجاد دعوا بین او و فرد دیگری است .
در کل به معنی فتنه گری کردن و ایجاد فتنه است.
چیله : ( چوب نازک )

کَمْچِه زَ خِیْلیَ

کمچه زن زیاد است .

وقتی جایی کاری وجود داشته باشد اما کارهای را اشخاص زیادی انجام دهند و شخص جدیدی داوطلب کمک شود به او می گویند کمچه زن خیلی است . یعنی کاری برای تو باقی نمانده که انجام دهی ...

کُورُ به شبْ نشینی چه؟


کور را به شب نشینی چه؟
در مورد کسی گویند که اقدام به کاری کند که از آن اطلاعی ندارد و یا خوب از عهده آن بر نمی

آید. 

 
(برگرفته از کتابِ لغات ...

کُوْلی یِ جُوْ پاک میکَ، رِفیقِشْ بِش گُفْ مِنُ اَپُشْتِ غَربوُل چِتُوْ می بینی؟ گُفْ هَم چی که تو م

کولی جو پاک می کرد رفیقش به او گفت مرا از

پشت غربال چطور می بینی؟ گفت همچنین که تو مرا می بینی. 

این ضرب المثل در این باره است که اگر به هر نظر ...

کِرایِ که اَرْزو شُدْ، سِرکوُ بارْ می کُنَنْ.

 

کرایه که ارزان شد، هاون سنگی حمل می کنند (بار می کنند)

اگر کسی کاری را مجّانی انجام دهد، پیوسته مزاحم او می شوند و از او می خواهند که هر کار مفت و پر ...

گابِ ما اِگر شیر نِمی دَ سَلِّ اَلا بِه تَپَّشْ.

گاو ما

اگر شیر نمی دهد صَلّ علی به تپه اش. 

درباره شخصی می گویند که اگر وظیفه اش را عمل نمی کند، در مقابل، وجودش بی ثمر هم نیست. 
 
(برگرفته از کتابِ ...

گابِ نُه مَ دوُشِه نِباشْ.

گاو نه من دوشه مباش.
منظور این است که:

کار خوبی که کرده ای از بین مبر و ضایع مکن، بر کرده های خوب و صحیح خود قلم بطلان مکش. 

 
 

(برگرفته از کتابِ ...