جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 189)

اِزْنا

بوی ناخوش‌آیند گوشت که به هنگام پختن به مشام می رسد و با افزودن پیاز آن را برطرف می سازند. 
 

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات ...

اِستیفا(اِسّیفا) کردن

برانداز

کردن، نگاه کردن

 
(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

 

اِشْنو کسی را رَخت کردن .

اشنان کسی را به رخت زدن .
منظور : امید خیر نداشتن از کسی که به دیگران کمکی نمی کند و قبلاً در این مورد آزمایش شده است .
 

<span lang="AR-SA" ...

اِشْنُو

(اشنان) ساقه کوبیده گیاهی که در گذشته به جای صابون در شستن لباس به کار می رفت(اشنان در اسرار التوحید محمد بن منوّر

آمده است.)

 
 
(برگرفته از کتابِ

لغات و ضرب المثل ...

اِقَدْرِشْ که رو زِمینَ ، چِل تُش زیر می رَ

آنقدرش که روی زمین است ، 40 برابر زیر زمین قرار دارد .

معمولاً به آدم های بدجنسی گفته می شود که ظاهرشان موجه و خوب باشد .

اِقِدِ لَیْ به هَواسْ که لَنگِ پِرِسْگِه تُوشْ گُمَ ( پیدا نیس )

آن قدر لنگ به هواست که لنگِ پِرِسگه ( مرغ دم جنبانک ، مرغ سقّا ) توی آن گم است ( پیدا نیست ).
این سخن هنگامی گفته می شود که کارهای مهمی در پیش باشد و کسی دیگر توجه ...

اِلَنْگی

بی سروپا، بی شخصیت
 
(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)
 

اِلْگِواره

آرواره، فک ؛ این واژه صورت کهنه‌تری از «آرواره» است. 

 
(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب

المثل های کاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

 

اِگَر کسی حلوا سیر می خاد خودش بادْ بِمیرَ

اگر کسی حلوای سیر می خواد بخورد خودش باید بمیرد .

یعنی اگر کسی چیزی را به طور کامل و مطابق میل بخواهد خود باید شخصاً آن را فراهم کند . دیگران مطابق میل او عمل نمی کنند .

<font ...

اِگَرْ تو چارْشَمْبِه سُرْخِیْ مَ سیززِ صِفِرَم .

اگر تو چهارشنبه سرخه ای من سیزده صفرم .
چارشنبه سرخه = چهارشنبه سوری ، مضمونش برابر این بیت است :
گر تویی از پاردم ساییده های مدرسه         پاچه ورمالیده ی کوی خراباتیم ما 
 

<p dir="rtl" style="DIRECTION: rtl; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: ...

اِگَرْ دانی کِه نُونْ دادَ ثِوابَ ، خُدِدْ بُخُرْ کِه بَغْدادِدْ خِرابَ .

اگر دانی که نان دادن ثواب است ، خودت بخور که بغدادت خراب است .
در موقعی می گویند که کسی بخواهد برای دیگری کار خیری انجام دهد ، طرف می گوید : اگر کار خوبی است برای خودت انجام ...

اِگَرْ طِنافِ مُفْ گیرِش بیاد خُدِشُ به دار می زنَ .

اگر طناب مفت گیرش بیاید خودش را به دار می زند .
در مورد اشخاص پرخور گویند: اگر غذای مفت بیابند به قدر هلاک می خورند . مضمونش با این بیت نزدیک است :
لقمه ی مفت آنچه در ...

اِگَرْ فضول نِباشَ شا نِمی دُونَ خُمبِدُرِّه کاجاسْ.

اگر فضول نباشد ، شاه نمی داند که خُمْبْ و دُرّه کجاست.

درباره این گفته میشود که گرفتاری های مردم به واسطه ی اشخاص فضول ایجاد می شود . اصل این ضرب المثل از اینجاست که فتحعلی شاه در سفر در ...

اِگِ هَمِ مرْغی اَنْجیلْ بُخُرَ نَسْلِ اَنْجیلْ وَرْ می یُفْتَ

اگر همه مرغی انجیر بخورد نسل انجیر ور می افتد . ( از میان می رود )

این مثل در موقعی گفته می شود که شخصی در کاری که وارد نیست بخواهد در مقابل اشخاص خبره و وارد اظهار وجود ...

ای آشا خاله بی بی چی چیَ که تو می پِزی ؟

این آش های خاله بی بی چیست که تو می پزی ؟

وقتی که شخصی موقع انجام کاری خرابکاری می کند و یا کار محوله را نصفه و نیمه و هر جور که دلش بخواهد انجام دهد به وی می گویند : ...

ایـ مَسجِدْ جا گوزیدَ نیـ

این مسجد جای گوزیدن نیست .

این عبارت را در موقعی گویند که موقعیت انجام دادن کار نامناسب باشد و نمی شود اقدام به کار خلاف کرد .

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف ...

ایـْ حَمو چَنْ تا اوسّا وُ داسّیْ دارَ؟

این حمام چند تا اُستاد و داستی ( اُستادِ زن ) دارد ؟
در موردی است که چند نفر برای کاری دستور بدهند یا بخواهند منظور خود را اعمال کنند و انجام دهنده بلاتکلیف باشد .

(برگرفته از کتابِ ...

ایـْ خَرْ نِشُدْ خِری دِگِ ، پالُو می دوزیمْ رَنگی دِگِ

این خر نشد خری دیگر ، پالان می دوزیم رنگی دیگر .
این مثل در این باره است که شخص در اثر بد رفتاری طرف مقابل ، نظیر زن یا شوهر یا استاد یا شاگرد و غیره ، او را ...

ایـْ دَسِّش به او دسِّش می گَ گُ نِخُور

این دستش به آن دستش می گوید : گُه نخور .
این مثل در مورد اشخاص بی عرضه و بی لیاقت که نمی توانند کاری را از پیش ببرند ، گفته می شود .

(برگرفته از کتابِ لغات و ...

ایـْ کالا بِرِ سِرِ ما گُشادَ

این کلاه برای سر ما گشاد است .
انجام دادن کاری است برای شخصی که از عهده ی آن بر نمی آید و قابل آن کار نیست .

(برگرفته از کتابِ لغات و ضرب المثل های کاشانی ؛ تألیف ...