جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 189)

پاچه وَرمالیدِه

به اشخاصی كه پررو و پر مدعا باشند گفته می شود .

پودِ تَرْ تو كارِشْ بافْ

پود تر توی كارش ( پارچه اش ) بافت .

یعنی در كار او اخلال كرد .

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

 

پول دادِنُ زردآلو خِریدَ خُونِه خا نِمی خادْ

پول دادن و زرد آلو خریدن خانه خواه1 نمی خواهد .

در این مورد است كه : به هنگامی كه شخص در معامله حاضر است پول جنس را بدهد نیازی به آشنایی و دوستی فروشنده نیست.

1- خانه خواه : ...

پِی خِرِ مُرْدِه می گَرْدَ تا نَعْلِشُ بِكِنَ

دنبال خر مرده می گردد تا نعلش را بكند .

درباره كسی می گویند كه به دنبال مال مفت می رود . جنبه تحقیری دارد .

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ ...

پِیْنْ به آخور ِ كِسی نِكَرْدَ

پِهِنْ به آخور كسی نكردن . پین = پهِنْ

توجه و اعتنا به كسی نكردن ( جنبه تحقیری دارد )

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

پیش از كَلِّه نِمَكْ نمی سابَنْ

پیش از كلّه نمك نمی سایند .

در مورد كسی می گویند كه قبل از پیش آمدن كاری ، بیخود ناراحت آن می شود و به فكر چاره برمی آید . برای تسلی خاطر او این ضرب المثل را ...

پیشِشْ دوُغُ دوشابْ یكی یَ

پیش او دوغ و دوشاب یكی است .

در مورد كسی می گویند كه خوب و بد را نتواند از هم تمیز دهد .

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات ...

چاقو دَسِّه خودِشو نمی بِرَّ

چاقو دسته خودش را نمی برد.
در مورد این كه خویش به خویش زیان نمی رساند می گویند.

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

چه دویَ كه به سه نِرِسه ؟

چه دویی است كه به سه نرسد ؟

معمولاً وقتی دو اتفاق پشت سر هم بیفتد از این ضرب المثل استفاده می كنند و منظورشان این است كه منتظر سومین اتفاق هستند !

چوب بِ پالو می زِنَ كِ خَرْ خِبَردارْ شَ

چوب به پالان می زند كه خر خبردار شود.
برابر با این ضرب المثل است كه می گویند: به در می گویند كه دیوار بشنود.

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن ...

چُس به نفس زدن

حرف بیهوده زدن و دستور بی خود دادن.

(اِنْقِذِ چُس بِ نِفَس نِزَ : این قدر چس به نفس نزن)
منظور: این همه بیهوده مگو یا دستور بی جا مده.

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف ...

چِراغی كه به خوُنِه رِواسْ به مَسْجِد حَروُمَ

چراغی كه به خانه رواست به مسجد حرام است.
این ضرب المثل در موقعی گفته می شود كه دو نفر به چیزی احتیاج داشته باشند احتیاج اولی زیادتر و واجب تر از شخص دوم باشد.

(برگرفته از ...

چِل سال پَرپاوْ خروس نِداش صُبْ نِشدُ؟

چهل سال پرپاوان (فَرفِهان) خروس نداشت صبح نشد؟
فرفهان: نام محلی در قمصر كاشان.
این ضرب المثل در موردی گفته می شود كه وجود چیزی غیر ضروری باشد.

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ...

چیلِه زیر دُمِبش می چینَ

چیله زیر دم كسی چیدن .

منظور تحریك كردن شخصی برای ایجاد دعوا بین او و فرد دیگری است .
در كل به معنی فتنه گری كردن و ایجاد فتنه است.
چیله : ( چوب نازك )

کَمْچِه زَ خِیْلیَ

كمچه زن زیاد است .

وقتی جایی كاری وجود داشته باشد اما كارهای را اشخاص زیادی انجام دهند و شخص جدیدی داوطلب كمك شود به او می گویند كمچه زن خیلی است . یعنی كاری برای تو باقی نمانده كه انجام دهی ...

کُورُ به شبْ نشینی چه؟


كور را به شب نشینی چه؟
در مورد كسی گویند كه اقدام به كاری كند كه از آن اطلاعی ندارد و یا خوب از عهده آن بر نمی

آید. 

 
(برگرفته از كتابِ لغات ...

کُوْلی یِ جُوْ پاك میكَ، رِفیقِشْ بِش گُفْ مِنُ اَپُشْتِ غَربوُل چِتُوْ می بینی؟ گُفْ هَم چی كه تو م

كولی جو پاك می كرد رفیقش به او گفت مرا از

پشت غربال چطور می بینی؟ گفت همچنین كه تو مرا می بینی. 

این ضرب المثل در این باره است كه اگر به هر نظر ...

کِرایِ كه اَرْزو شُدْ، سِركوُ بارْ می كُنَنْ.

 

كرایه كه ارزان شد، هاون سنگی حمل می كنند (بار می كنند)

اگر كسی كاری را مجّانی انجام دهد، پیوسته مزاحم او می شوند و از او می خواهند كه هر كار مفت و پر ...

گابِ ما اِگر شیر نِمی دَ سَلِّ اَلا بِه تَپَّشْ.

گاو ما

اگر شیر نمی دهد صَلّ علی به تپه اش. 

درباره شخصی می گویند كه اگر وظیفه اش را عمل نمی كند، در مقابل، وجودش بی ثمر هم نیست. 
 
(برگرفته از كتابِ ...

گابِ نُه مَ دوُشِه نِباشْ.

گاو نه من دوشه مباش.
منظور این است كه:

كار خوبی كه كرده ای از بین مبر و ضایع مكن، بر كرده های خوب و صحیح خود قلم بطلان مكش. 

 
 

(برگرفته از كتابِ ...