جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 189)

اِزْنا

بوی ناخوش‌آیند گوشت كه به هنگام پختن به مشام می رسد و با افزودن پیاز آن را برطرف می سازند. 
 

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات ...

اِستیفا(اِسّیفا) كردن

برانداز

كردن، نگاه كردن

 
(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

 

اِشْنو كسی را رَخت كردن .

اشنان كسی را به رخت زدن .
منظور : امید خیر نداشتن از كسی كه به دیگران كمكی نمی كند و قبلاً در این مورد آزمایش شده است .
 

<span lang="AR-SA" ...

اِشْنُو

(اشنان) ساقه كوبیده گیاهی كه در گذشته به جای صابون در شستن لباس به كار می رفت(اشنان در اسرار التوحید محمد بن منوّر

آمده است.)

 
 
(برگرفته از كتابِ

لغات و ضرب المثل ...

اِقَدْرِشْ كه رو زِمینَ ، چِل تُش زیر می رَ

آنقدرش كه روی زمین است ، 40 برابر زیر زمین قرار دارد .

معمولاً به آدم های بدجنسی گفته می شود كه ظاهرشان موجه و خوب باشد .

اِقِدِ لَیْ به هَواسْ كه لَنگِ پِرِسْگِه تُوشْ گُمَ ( پیدا نیس )

آن قدر لنگ به هواست كه لنگِ پِرِسگه ( مرغ دم جنبانك ، مرغ سقّا ) توی آن گم است ( پیدا نیست ).
این سخن هنگامی گفته می شود كه كارهای مهمی در پیش باشد و كسی دیگر توجه ...

اِلَنْگی

بی سروپا، بی شخصیت
 
(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)
 

اِلْگِواره

آرواره، فك ؛ این واژه صورت كهنه‌تری از «آرواره» است. 

 
(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب

المثل های كاشانی ؛ تألیف حسن عاطفی ؛ انتشارات مرسل)

 

اِگَر كسی حلوا سیر می خاد خودش بادْ بِمیرَ

اگر كسی حلوای سیر می خواد بخورد خودش باید بمیرد .

یعنی اگر كسی چیزی را به طور كامل و مطابق میل بخواهد خود باید شخصاً آن را فراهم كند . دیگران مطابق میل او عمل نمی كنند .

<font ...

اِگَرْ تو چارْشَمْبِه سُرْخِیْ مَ سیززِ صِفِرَم .

اگر تو چهارشنبه سرخه ای من سیزده صفرم .
چارشنبه سرخه = چهارشنبه سوری ، مضمونش برابر این بیت است :
گر تویی از پاردم ساییده های مدرسه         پاچه ورمالیده ی كوی خراباتیم ما 
 

<p dir="rtl" style="DIRECTION: rtl; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: ...

اِگَرْ دانی كِه نُونْ دادَ ثِوابَ ، خُدِدْ بُخُرْ كِه بَغْدادِدْ خِرابَ .

اگر دانی كه نان دادن ثواب است ، خودت بخور كه بغدادت خراب است .
در موقعی می گویند كه كسی بخواهد برای دیگری كار خیری انجام دهد ، طرف می گوید : اگر كار خوبی است برای خودت انجام ...

اِگَرْ طِنافِ مُفْ گیرِش بیاد خُدِشُ به دار می زنَ .

اگر طناب مفت گیرش بیاید خودش را به دار می زند .
در مورد اشخاص پرخور گویند: اگر غذای مفت بیابند به قدر هلاك می خورند . مضمونش با این بیت نزدیك است :
لقمه ی مفت آنچه در ...

اِگَرْ فضول نِباشَ شا نِمی دُونَ خُمبِدُرِّه كاجاسْ.

اگر فضول نباشد ، شاه نمی داند كه خُمْبْ و دُرّه كجاست.

درباره این گفته میشود كه گرفتاری های مردم به واسطه ی اشخاص فضول ایجاد می شود . اصل این ضرب المثل از اینجاست كه فتحعلی شاه در سفر در ...

اِگِ هَمِ مرْغی اَنْجیلْ بُخُرَ نَسْلِ اَنْجیلْ وَرْ می یُفْتَ

اگر همه مرغی انجیر بخورد نسل انجیر ور می افتد . ( از میان می رود )

این مثل در موقعی گفته می شود كه شخصی در كاری كه وارد نیست بخواهد در مقابل اشخاص خبره و وارد اظهار وجود ...

ای آشا خاله بی بی چی چیَ كه تو می پِزی ؟

این آش های خاله بی بی چیست كه تو می پزی ؟

وقتی كه شخصی موقع انجام كاری خرابكاری می كند و یا كار محوله را نصفه و نیمه و هر جور كه دلش بخواهد انجام دهد به وی می گویند : ...

ایـ مَسجِدْ جا گوزیدَ نیـ

این مسجد جای گوزیدن نیست .

این عبارت را در موقعی گویند كه موقعیت انجام دادن كار نامناسب باشد و نمی شود اقدام به كار خلاف كرد .

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف ...

ایـْ حَمو چَنْ تا اوسّا وُ داسّیْ دارَ؟

این حمام چند تا اُستاد و داستی ( اُستادِ زن ) دارد ؟
در موردی است كه چند نفر برای كاری دستور بدهند یا بخواهند منظور خود را اعمال كنند و انجام دهنده بلاتكلیف باشد .

(برگرفته از كتابِ ...

ایـْ خَرْ نِشُدْ خِری دِگِ ، پالُو می دوزیمْ رَنگی دِگِ

این خر نشد خری دیگر ، پالان می دوزیم رنگی دیگر .
این مثل در این باره است كه شخص در اثر بد رفتاری طرف مقابل ، نظیر زن یا شوهر یا استاد یا شاگرد و غیره ، او را ...

ایـْ دَسِّش به او دسِّش می گَ گُ نِخُور

این دستش به آن دستش می گوید : گُه نخور .
این مثل در مورد اشخاص بی عرضه و بی لیاقت كه نمی توانند كاری را از پیش ببرند ، گفته می شود .

(برگرفته از كتابِ لغات و ...

ایـْ كالا بِرِ سِرِ ما گُشادَ

این كلاه برای سر ما گشاد است .
انجام دادن كاری است برای شخصی كه از عهده ی آن بر نمی آید و قابل آن كار نیست .

(برگرفته از كتابِ لغات و ضرب المثل های كاشانی ؛ تألیف ...